Κατατέθηκε το πολυνομοσχέδιο και η τροπολογία για τον «αυτόματο κόφτη»

Λεπτομέρειες: Δημοσιεύτηκε στις Πέμπτη, 19 May 2016 15:00

ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ Η ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ

Καταιγίδα αντιλαϊκών μέτρων και μνημόνιο διαρκείας φέρνει το πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή και το οποίο θα ψηφιστεί με τις γνωστές απαράδεκτες διαδικασίες μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Το νομοσχέδιο κατατέθηκε το βράδυ της Τετάρτης 18 Μάη στη Βουλή, με τις διατάξεις για τους έμμεσους φόρους, τα «κόκκινα» δάνεια, το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και άλλα αντιλαϊκά μέτρα.

Μετά τα μεσάνυχτα κατατέθηκε υπό μορφή τροπολογίας και η διάταξη για τον «αυτόματο κόφτη» δαπανών.

Μνημόνιο διαρκείας ο «κόφτης»

Η τροπολογία για τον «αυτόματο κόφτη» προβλέπει ότι «ιδρύεται μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης».

Η διαδικασία προβλέπει ότι μέχρι τις 10 Μάη κάθε έτους, ο υπουργός Οικονομικών θα συντάσσει έκθεση που θα αποτυπώνει τις αποκλίσεις από το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Στη συνέχεια, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών, θα εκδίδεται μέχρι την 31η Μάη Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο θα μειώνονται αντίστοιχα οι δαπάνες του προϋπολογισμού. Σε περίπτωση που δεν εκδίδεται Προεδρικό Διάταγμα, από την 1η Ιούνη θα μειώνονται αυτόματα κατά ίσο ποσοστό όλες οι δαπάνες του προϋπολογισμού.

Το ποσοστό των περικοπών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 2% του ΑΕΠ. Η κλίμακα των περικοπών θα είναι η εξής:

- Εάν η απόκλιση είναι ίση με 0,25% δεν θα λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής.

- Για απόκλιση από 0,26% έως 0,75% τα μέτρα θα είναι 0,5% του ΑΕΠ.

- Για απόκλιση από 0,76% έως 1,25% τα μέτρα θα είναι 1% του ΑΕΠ.

- Για απόκλιση από 1,26% έως 1,75% θα μέτρα θα είναι 1,5% του ΑΕΠ, ενώ αν

- η απόκλιση είναι 1,76% έως 2,25% τα μέτρα θα είναι 2% του ΑΕΠ.

Η τροπολογία υποδεικνύει τις δαπάνες που θα εξαιρούνται. Ωστόσο, οι εξαιρέσεις δεν συμπεριλαμβάνουν μισθούς και συντάξεις.

Επιπλέον χαράτσια

Πέρα από την αύξηση των έμμεσων φόρων, το νομοσχέδιο φέρνει και άλλα φορολογικά χαράτσια.

Συγκεκριμένα, καταργείται το αφορολόγητο όριο για τους «μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες», που σημαίνει ότι θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ εισοδήματος. Επίσης επανακαθορίζονται και οι προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται σωρευτικά για τον ορισμό του «επαγγελματία αγρότη». Σε αυτό το πλαίσιο, το συνολικό εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα πρέπει να φτάνει στο 50% του συνολικού εισοδήματος (από 35% σήμερα).

Με το νομοσχέδιο αυξάνονται οι συντελεστές για τον κύριο φόρο που επιβάλλεται στο χαράτσι του ΕΝΦΙΑ για τα οικόπεδα. Μάλιστα εκτός από τα νέα κλιμάκια των συντελεστών, το υπουργείο Οικονομικών μειώνει το αφορολόγητο από τις 300.000 στις 200.000 ευρώ για το συμπληρωματικό φόρο των ακινήτων.

Τσουνάμι έμμεσων φόρων

Από το πακέτο των έμμεσων φόρων η κυβέρνηση προσδοκά να εισπράξει περίπου 1,9 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Η ενίσχυση της φοροληστείας στο λαϊκό εισόδημα ξεκινάει άμεσα, αρχής γενομένης από την 1η Ιούνη.

- Η παραπέρα διόγκωση του «κανονικού» συντελεστή ΦΠΑ στο 24% από 23% θα ξεκινήσει ένα μήνα νωρίτερα, από την 1η Ιούνη (και όχι την 1η Ιούλη που προβλεπόταν αρχικά).

- Αυξάνονται από την 1η Ιούνη οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ) που επιβάλλονται σε βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης, πετρέλαιο θέρμανσης, υγραέριο, φυσικό αέριο και κηροζίνη. Η επίπτωση ανά κατηγορία καυσίμων αναμένεται να φτάσει από 5 έως 10 λεπτά το λίτρο. Πάντως, αν συνυπολογιστεί και η αύξηση του ΦΠΑ, η αύξηση στη βενζίνη θα φτάσει στο ύψος των 12 λεπτών ανά λίτρο.

- Καταργούνται από την 1η Ιούνη οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά Σύρο, Θάσο, Άνδρο, Τήνο, Κάρπαθο, Μήλο, Σκύρο, Αλόννησο, Κέα, Αντίπαρο και Σίφνο.

- Αυξάνεται ο ΕΦΚ σε τσιγάρα και καπνικά προϊόντα από την 1η Ιούνη, με «απόδοση» περίπου 100 εκατ. ευρώ.

- Καθιερώνεται από την 1η Ιούνη τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης και υπολογίζεται ως ποσοστό 10% επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού.

- Αυξάνεται ο ΕΦΚ στην μπίρα και καταργείται το ειδικό καθεστώς έκπτωσης 50% στον ΕΦΚ των αλκοολούχων ποτών στα Δωδεκάνησα, από την 1η Ιούνη.

- Εφαρμόζονται νέοι συντελεστές υπολογισμού των τελών ταξινόμησης για τα αυτοκίνητα με βάση τις αγοραίες αξίες τους από την 1η Ιούνη.

- Θεσπίζεται φόρος 2 ευρώ ανά κιλό καθαρού βάρους στον μη καβουρδισμένο καφέ, 3 ευρώ στον καβουρδισμένο και 4 ευρώ για το στιγμιαίο καφέ καθώς και σε παρασκευάσματα με βάση εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ από την 1η Ιούλη του 2017.

- Καθιερώνεται στη σταθερή τηλεφωνία τέλος 5% επί του λογαριασμού από την 1η Ιούλη του 2017.

- Επιβάλλεται ΕΦΚ στα υγρά αναπλήρωσης των ηλεκτρονικών τσιγάρων ίσος με δέκα λεπτά του ευρώ ανά χιλιοστόλιτρο προϊόντος από την 1η Ιούλη του 2017.

- Από την 1η Γενάρη του 2018 θεσπίζεται φόρος διαμονής σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων

Στις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου περιλαμβάνεται η συγκρότηση και λειτουργία του συμφωνηθέντος Ελληνικού Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και Επενδύσεων. Το εποπτικό συμβούλιο θα διοριστεί μέχρι τον Ιούνη του 2016 και το Ταμείο θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το αργότερο έως το Σεπτέμβρη. Παράλληλα, το ΤΑΙΠΕΔ θα προχωρήσει σε 19 ιδιωτικοποιήσεις περιουσιακών του στοιχείων και θα εξετάσει αργότερα φέτος κατά πόσον περιφερειακά λιμάνια και αεροδρόμια θα μεταφερθούν στο υπό σύσταση νέο Ταμείο.

Στο προσχέδιο του επικαιροποιημένου μνημονίου προβλέπεται η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, για να μεταφερθούν στο νέο Ταμείο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (δηλαδή η κρατική συμμετοχή στους τραπεζικούς ομίλους), η ακίνητη περιουσία της ΕΤΑΔ, καθώς και η ακίνητη περιουσία που διαχειρίζονται άλλοι κρατικοί φορείς, «με περιορισμένες εξαιρέσεις που θα συμφωνηθούν ειδικά για περιπτώσεις στις οποίες υφίστανται εμπόδια στην εμπορική αξιοποίηση», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Στις προβλεπόμενες παρεμβάσεις αναφέρονται, ακόμη, η έγκριση από τη Βουλή της συμφωνίας πώλησης του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού, η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, η έγκριση από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του ΟΛΘ.

Κυβέρνηση και «θεσμοί» συμφωνούν να έχουν καταλήξει στα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου του νέου Ταμείου μέχρι τον Ιούνη, τα οποία στη συνέχεια θα επιλέξουν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου μέχρι το Σεπτέμβρη. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «το Ταμείο και τα περιουσιακά του στοιχεία θα βρίσκονται υπό επαγγελματική διαχείριση, διακριτή από το Δημόσιο».

«Κόκκινα» δάνεια

Την ίδια ώρα, προετοιμάζεται σειρά παρεμβάσεων που αφορούν στη δευτερογενή αγορά τραπεζικών δανείων. Σε αυτό το πλαίσιο οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάζουν το σύνολο των δανείων («κόκκινων» και εξυπηρετούμενων) σε άλλους «επενδυτές». Επιπλέον, η πώληση των δανείων θα γίνεται χωρίς την πληρωμή φόρων ή άλλων τελών, εξέλιξη που αποτελεί νέα πρόκληση απέναντι στα λαϊκά στρώματα, εν μέσω της επιβολής αλλεπάλληλων αντιλαϊκών φορολογικών πακέτων.

Ειδικότερα:

- «Ανοίγει» η δευτερογενής αγορά τραπεζικών δανείων (εξυπηρετούμενων και «κόκκινων»), με τη δυνατότητα των εγχώριων τραπεζικών ομίλων να τα μεταβιβάζουν σε άλλους «επενδυτές».

- Προβλέπεται ειδική φορολογική ρύθμιση σχετικά με τα κέρδη που ενδέχεται να προκύψουν από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, με φοροαπαλλαγές τόσο για τις τράπεζες όσο και για τις δανεισμένες επιχειρήσεις, όπως επίσης και για τις μεταβιβάσεις «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες σε άλλους «παίκτες».

- Σε πρώτη φάση, με την ψήφιση και εφαρμογή του σχετικού νόμου, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα πώλησης «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων αυτοαπασχολούμενων, επαγγελματιών, «μικρομεσαίων» επιχειρήσεων, καθώς και «κόκκινων» στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας πάνω από 140.000 ευρώ και βέβαια όλων των «κόκκινων» στεγαστικών που δεν αφορούν σε πρώτη κατοικία. Από το Γενάρη του 2018 «απελευθερώνεται» το σύνολο των δανείων για πρώτη κατοικία και για ποσά κάτω από 140.000 ευρώ.

Άλλες διατάξεις

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πλήθος διατάξεων που θωρακίζουν την αντιλαϊκή πολιτική και ευνοούν το μεγάλο κεφάλαιο, όπως η σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Επίσης:

- Με στόχο να «ανοίξει» ακόμα περισσότερο η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται η απόσχιση του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ. Στη νέα εταιρεία που θα συσταθεί για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, το Δημόσιο θα πρέπει να ελέγχει το 51% της μετοχικής σύνθεσης «άμεσα ή έμμεσα», γεγονός που σημαίνει ότι το ποσοστό αυτό μπορεί να πέσει πολύ πιο κάτω με διάφορους τρόπους που δεν θα συνιστούν απευθείας πώληση. Με βάση το νομοσχέδιο, ένα ποσοστό της τάξης του 20% θα δοθεί απευθείας σε στρατηγικό επενδυτή.

- Καθιερώνονται οι διαδικασίες για τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας που θα διενεργεί η ΔΕΗ, προκειμένου να μειωθεί το μερίδιό της στη χονδρική και τη λιανική αγορά, προς όφελος των ιδιωτών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.

- Συστήνεται ανεξάρτητη «ρυθμιστική αρχή λιμένων» που θα εποπτεύει τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, ως ένα επιπλέον βήμα προς την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών.

- Ένα μέρος των διατάξεων του νομοσχεδίου αντλεί μέτρα για το «άνοιγμα» των αγορών από την «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, στρώνοντας για παράδειγμα το έδαφος για να πωλούνται Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

- Επιταχύνονται οι διαδικασίες για τη σύνταξη των νέων δασικών χαρτών για να διευκολυνθούν οι επενδύσεις.

Απαράδεκτη διαδικασία

Για ακόμη μια φορά η κυβέρνηση επέλεξε να ψηφιστεί το νομοσχέδιο μέσα στο Σαββατοκύριακο με τη μορφή του επείγοντος, όταν αριθμεί χιλιάδες σελίδες μαζί με τις συμβάσεις παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων. Μάλιστα, η κατάθεση του νομοσχεδίου έγινε αργά τη νύχτα της Τετάρτης και της τροπολογίας για τον «κόφτη» μετά τα μεσάνυχτα.

Η συζήτηση στις Επιτροπές θα ξεκινήσει σήμερα στη 1 το μεσημέρι και θα ολοκληρωθεί αύριο Παρασκευή. Στην Ολομέλεια θα εισαχθεί το Σάββατο και θα ψηφιστεί το απόγευμα της Κυριακής.